Nguồn gốc hình thành làng Cổ Lũy
Võ tướng Nguyễn Huy, người làng Cổ Loa, phủ Từ Sơn, Huyện Đông Ngạn, tỉnh Bắc Ninh. Là ông quan thanh liêm, đức độ, nhân nghĩa. Với tinh thần yêu nước thương dân, ngài đã có công giúp triều đình (thời Lê Trung Hưng) mở mang bờ cõi phía nam.Vào năm Canh Dần (1470), ngài đi cùng vua Lê Thánh Tông, đem quân đến đóng ở Thuận Hóa (Quảng Trị), rồi tiến quân đánh lấy cửa Thị Nại (Quy Nhơn, Bình Định), sau đó ngài trở về Thuận Hóa. Đây quả là vùng đất phì nhiêu, phong cảnh hữu tình, rất phù hợp cho dân cư sinh sống.
 |
| Đình làng Cổ Lũy vào dịp cúng cỗ của làng |
Đến năm Tân Mão (1471), như có điềm lành ứng hiện, ngài linh ứng hướng lai lai vị Khai Sơn Khởi Thủy Khẩn Thổ Canh Điền, Hữu Dự Phong Tứ Kim Phi Thừa, đặt tên là Làng Cổ Lũy, để lại cho con cháu đời sau sinh tồn và phát triển.
Thông tin ở trên được trích từ nguyên văn tại nhà thờ ba họ, gần độn An San, rú làng Cổ Lũy. Đăng trên Facebook Làng Cổ Lũy bởi Nguyễn Thế Hiển.